Patrim+ proiektuak tokiko museoen kudeaketa hobetzen laguntzeko eskuliburua argitaratu du

"Tokiko ondarea eta museoak: kudeatzeko funtsezko gaiak" izenburupean, INTERREG V A Espainia-Frantzia-Andorra, POCTEFA 2014-2020 programaren PATRIM+ (Landa Ondare eta Berrikuntza Zentroen Pirinio Sarea) proiektuko ekintzetako baten emaitza da argitalpena. Patrim+ proiektua Eskualde Garapeneko Europako Funtsak (EGEF) finantzatzen du % 65.

Edizioa Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) Iñaki Arrieta Urtizbereak eta Iñaki Díaz Balerdik zuzendu dute eta esteka honetan dago eskuragarri: http://pasosonline.org/Publicados/pasosoedita/PSEdita29.pdf

Ekimenaren helburua da Patrim+ sarea osatzen duten museoetako, ekomuseoetako eta interpretazio-zentroetako kideei, guztiak Pirinioetan kokatutako espazioak, haien kudeaketa optimizatzeko tresnak ematea, kontuan hartuta haien ezaugarri bereziak, hala nola landa- eta mendi-inguruneetan duten kokapena, giza taldeen diziplina anitzeko izaera, eta kultura- eta gizarte-dinamismoa. Horiek guztiak, tamaina txikia izan arren, gero eta ondare gehiago duten lurraldean sortzen dituzte, eta, gainera, turismo eta aisialdi esperientziak natur eta ondare guneetan bilatzen dituzten bisitariak erakartzeko gero eta gaitasun handiagoa dute.

Horrela, Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) lantaldearen zuzendaritzapean – hau ere Sarearen parte da –, Patrimek ondarean eta museoetan adituak eta ikertzaileak bildu ditu, Pirinioetako zentro horien kudeaketarako funtsezkoak diren gaiak aztertzeko eta garatzeko.

Ekintza hau diseinatzerakoan, museoen eta tokiko ondare-zentroen kudeaketan zentratutako azterlanetan eta literaturan dagoen gabeziaz ohartarazi zen, eta, beraz, erabaki zen ekarpen berritzailea eta praktikoa izan zitekeela horrelako zentroetan ikertzen edo lan egiten duen edonorentzat. Horrela, turismo eta kultur ondarean espezializatutako Pasos argitaletxearekin eskuliburu bat argitaratzeko erabakia hartu zen.

Jean-Noël Vigneau Cousberegan-Pyrénées Udalerrien Elkarteko presidenteak dioenez, PATRIM Pirinioetako museoen, ekomuseoen eta ondarea interpretatzeko zentroen mugaz gaindiko lehen sarea da. "2008an sortu zen, helburu batekin: mendikate hori kultur multzo gisa aztertzea eta balorizatzea. Baita elkarrekin lan egiten denean lorpen handiak lor daitezkeela ere, txikiak izan arren, batzuetan isolatu egiten baititu, giza eta finantza-baliabide mugatuak dituzten kultura-egiturak ".

Eskuliburu honen helburua praktikoa eta hezitzailea izatea da, eta "sareko unibertsitateko kide berriekin garatutako elkarteari esker lortutako lorpen horietako baten froga da".

17 gai giltzarri
Azaltzen dutenez, museoen eta ondare-zentroen kudeaketa gero eta konplexuagoa izaten hasi zen joan den mendeko 60ko hamarkadatik. Museologia- eta ondare-planteamendu berriak sortu dira ordutik, eta nabarmen birdefinitu dira helburuak eta funtzioak. ICOMek dioen bezala, erakunde horiek, beren bildumetan murgiltzeaz gain, gizartearen zerbitzura egon behar dute, gizartearen garapenean lagundu behar dute eta kultura-ondasunen aldaketara eta aniztasunera irekita egon behar dute.

Eraldaketa horietatik abiatuta, 17 gai nagusi biltzen ditu argitalpenak. Iñaki Arrieta Urtizbereak eta Iñaki Diaz Balerdik azaldu dutenez. "Horiek guztiak egokiak dira edozein museo edo ondare-zentroren kudeaketan, eta hiru atal handitan banatu dira. Lehenengoak, "Ondarearen" eta "museologiaren" funtsezko gaiak jorratzen dituenak, gai orokorretan zentratzen da eta, gainera, beste bi atalak testuinguruan kokatzen ditu”.

Bigarrenean, museoetan eta ondare-zentroetan ohikotzat jotzen diren baina tokiko testuinguru horretara egokituta dauden gaiak biltzen dira: "Kudeaketa", "Bilduma", "Kontserbazioa", "Erakusketa", "Ondare-hezkuntza" eta, azkenik, "Publikoak".

Hirugarren atalean ondarearen eta museoen arloko aditu, teknikari edo ikertzaile batek "aintzat hartu behar ez lituzkeen" gaiak biltzen dira, hala nola "identitateak", "Memoria", "Kultura-aniztasuna", "Generoa", "Kultura-ondare immateriala", "Natura-ondarea", "Partaidetza", "Turismoa" eta "teknologiak".

Egileen zerrenda:

• Abella, Jordi (Ecomuseu de les Valls d’Àneu)
• Aguirre, Cristina (K6 Gestión Cultural / Igartubeiti Baserri Museoa)
• Arrieta Urtizberea, Iñaki (Euskal Herriko Unibertsitatea)
• Beltran, Oriol (Universitat de Barcelona)
• Bergeron, Yves (Université du Québec à Montréal)
• Chaboussou, Pauline (Communauté de Communes Couserans-Pyrénées)
• Chaumier, Serge (Université d’Artois)
• Díaz Balerdi, Iñaki (Euskal Herriko Unibertsitatea)
• Estrada Bonell, Ferran (Universitat de Barcelona)
• Fontal, Olaia (Universidad de Valladolid)
• Gómez Espinosa, Teresa (Museo Arqueológico Nacional)
• Ibáñez-Etxeberria, Álex (Euskal Herriko Unibertsitatea)
• Jiménez-Esquinas, Guadalupe (Universidad de Santiago de Compostela)
• Loget, Violette (Université du Québec à Montréal / Université Sorbonne Nouvelle)
• Luna, Ursula (Euskal Herriko Unibertsitatea)
• Mairesse, François (Université Sorbonne Nouvelle)
• Mármol Cartañá, Camila del (Universitat de Barcelona)
• Moreno Mendoza, Héctor (Universidad de Las Palmas de Gran Canaria)
• Mur, Jorge (Espacio Pirineos)
• Navajas Corral, Óscar (Universidad de Alcalá)
• Pereiro, Xerardo (Universidade de Trás-os-Montes e Alto Douro)
• Roigé, Xavier (Universitat de Barcelona)
• Roura-Expósito, Joan (Instituto de Ciencias del Patrimonio. Incipit-CSIC)
• Sánchez-Carretero, Cristina (Instituto de Ciencias del Patrimonio. Incipit-CSIC)
• Sandri, Eva (Université Montpellier Paul Valéry 3)
• Santana-Talavera, Agustín (Universidad de La Laguna)
• Schall, Céline (Avignon Université / Ville d’Esch)
• Van Geert, Fabien (Université Sorbonne Nouvelle)
• Viau-Courville, Mathieu (Fontys University of Applied Sciences / Université de Lorraine)
• Vilatte, Jean-Christophe (Avignon Université)

Patrim+ proiektua
Patrim+ proiektua Interreg Poctefa programaren barruko ekimena da, eta Eskualde Garapeneko Europako Funtsak (EGEF) finantzatzen du % 65.
Patrim Sarearen parte dira Gipuzkoako, Huescako, Kataluniako, Hautes-Pyrénéesko, Ariègeko eta Haute-Garonneko piriniar eremuetan kokatutako gune hauek:

• Ecomuseu dels Valls d’Àneu (Lleida)
• Centro Santiago Ramón y Cajal (Ayuntamiento de Ayerbe. Aragón)
• Musée Larrey (Beaudéan)
• Parque Cultural del Río Vero – Centro del arte rupestre (Comarca del Somontano de Barbastro)
• Museo del Auriñaciense (Aurignac. Francia)
• Espacio Pirineos, Centro de Creación y Cultura del Pirineo, (Ayuntamiento de Graus)
• Igartubeiti Baserri Museoa (Ezkio. Gipuzkoa)
• K6 empresa de Gestión Cultural (Gipuzkoa)
• Espacio Salto de Roldán (Comarca Hoya de Huesca/Plana de Uesca)
• Euskal Herriko Unibertsitatea
• Espai Orígens, Centre d’Estudis del Patrimoni Arqueològic de la Prehistòria, Universitat Autònoma de Barcelona (Camarasa, Lleida)